مردم:
تغییرات جمعیت ایران بین سالهای ???? تا ???? هجری شمسی
پیشینه? تاریخی تمدن در ایران به تمدنهایی در عیلام، شهر سوخته، جیرفت و... میرسد، ولی شروع تاریخ سیاسی ایرانیان از آغاز حکومت پادشاهی ایران در زمان ماد است. شاهنشاهی ماد، نخسین شاهنشاهی ایران بودهاست و لذا به عنوان شروع تاریخ شاهنشاهی ایران درنظر گرفته میشود،
ایران امروزه از اقوام زیادی از جمله :آذربایجانی، کرد، لر، بختیاری، بلوچ، مازندرانی، گیلک، قشقایی، عرب، لک، تالشی، ترکمن، خلج، آشوری، کلدانی، مندایی(صائبی)، تات، گرجی، سیستانی، ارمنی، و یهودی تشکیل شدهاست.[?]
در ایران در مجموع حدود ?? زبان و گویش رواج دارد [?] و بزرگترین گروههای زبانی ایران را فارسی، ترکی آذربایجانی، کردی، ترکمنی، گیلکی، مازندرانی، خلجی، تالشی، لری، بختیاری، عربی، بلوچی، لکی، دیلمی، تاتی، ارمنی، آشوری، مندایی، گرجی، عبری، کلدانی و... تشکیل میدهند.
زبان رسمی و اداری ایران فارسی است. فارسی یکی از زبانهای شاخه هند و اروپایی است. براساس اصل پانزدهم قانون اساسی ایران کتابهای درسی باید با این زبان و خط باشد، ولی استفاده از زبانهای محلی و قومی در مطبوعات و رسانههای گروهی و تدریس ادبیات آنها در مدارس، در کنار زبان فارسی آزاد است.
همپیمانان آمریکا (قرمزرنگ)؛ پایگاههای نظامی آمریکا (دایرههای ستارهدار)، کشورهای «مخالف غرب» (زردرنگ)، کشورهای «بیطرف» در مسئله کشمکش با ایران (بنفش)، رنگ خاکستری: کشورهایی که به طور مستقیم با مسئله ایران درگیر نیستند یا درگیری کمی با این موضوع دارند.
- ماجرای یورش به سفارت آمریکا و به گروگان گرفتن دیپلماتهای آمریکایی
- جنگ تحمیلی ? ساله با عراق که با یورش کشور عراق به وقوع پیوست (حدود ??? هزار کشته، یک میلیون زخمی و هزار میلیارد دلار خسارت برای ایران)(بیشتر بخوانید)
- تحریمهای بلندمدت اقتصادی و فناورانه (بیشتر بخوانید)
منابع و معادن:
مهمترین منابع ایران عبارتست از: نفت و گاز. ایران، دومین ذخایر نفتی جهان، یازده درصد ذخایر ثابت شده نفتی زمین معادل ??? میلیارد بشکه؛ و نیز دومین ذخایر گازی جهان، هجده درصد ذخایر ثابت شده گاز زمین، معادل ?? تریلیون متر مکعب را در اختیار خود دارد. مهمترین منطقههای نفتی این کشور مسجد سلیمان، هفتگل، گچساران، آغاجاری و اسلام آباد غرب(شاه آباد پیشین) است. همچنین دریای مازندران نیز اندوخته نفتی بسیاری را در خود نهفته دارد. نفت قم نیز در حال بهرهبرداری است. بیشترین معادن در حال بهرهبرداری در استانهای خراسان وجود دارد.
دیگر معادن مهم ایران عبارتاند از: معادن زغال سنگ ؛ کانیهای فلزی: طلا، منگنز، کرومیت، مس، سرب، روی، نیکل، کبالت، نقره و اورانیوم ؛ معدنی شیمیایی: گوگرد، نمک ؛ سنگهای تزئینی مانند فیروزه ؛ شن و ماسه.
صنایع:
عمدهترین صنایع پیشرفته ایران عبارتاند از: صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، فولاد، نساجی، شیمیایی، غذایی، خودروسازی، سدسازی، الکتریکی و الکترونیکی و....
سازههای مهم دستی و سنتی ایران عبارتاند از: فرش و قالی، گلیم بافی و زیلو، منبتکاری، خاتمکاری و سفالگری.
راهها:
راه آهن سراسری جنوب باختر ایران را به شمال خاور آن، شمال باختر را به شمال خاور، و شمال باختر را به جنوب میانی متصل میسازد. خطآهنی که جنوب باختر ایران را به شمال خاور آن متصل میکند، نخستین خطآهن ایران است که در زمان رضا شاه ساخته شدهاست که بندر امام خمینی (شاپور پیشین) را به بندر ترکمن متصل میکند. خطآهن دیگری از بندرعباس تا بافق و از آنجا به سرخس (به سوی ترکمنستان) و قطور (به سوی ترکیه) اتصال دارد. شمال خاور و شمال باختر ایران نیز با خطآهن به هم ارتباط دارند.
همچنین جادههای آسفالته و خاکی همه شهرهای ایران را به هم مربوط میسازد. راههای کشتیرانی در دریای مازندران، دریای عمان و خلیج فارس برقرار است. راههای هوایی میان بیشتر کشورهای بزرگ جهان و شهرهای بزرگ ایران به ویژه تهران و شیراز برقرار است.
اقتصاد:
در ?? سال گذشته جمعیت ?? میلیونی ایران به ?? میلیون تن افزایش پیدا کرده و نخستین موج این نسل نو به بزرگسالی رسیده است. بر اساس آمارهای رسمی نرخ بیکاری به ?? درصد رسیدهاست اما برخی کارشناسان رقم آن را ???? درصد برآورد میکنند. محمد خاتمی رئیس جمهوری پیشین میگوید: «حضور سالانه ??? هزار نفر به بازارکار نشانگر فشار شدیدی است که اقتصاد ایران ناگزیر به تحمل آن است.»
در دوره (????–????)، نرخ تورم گاه ? درصد بوده و گاه به مرز ?? درصد نزدیک شدهاست و نرخ بیکاری زمانی ? درصد و گاهی بیش از ?? درصد بودهاست. در حالی که در زمینه بدهی خارجی، این رقم برای مدتها صفر بوده ولی گاه چنان افزایش یافته که دولت را با بحران بازپرداخت مواجه کردهاست. خصوصی سازی، رهایی از اقتصاد متکی به نفت و همگام شدن با اقتصاد جهانی پیشنهادهایی است که از سوی تحلیلگران برای بهبود اوضاع اقتصادی ایران مطرح میشود.
چشمانداز آینده:
وابستگی شدید به درآمدهای غیر قابل اعتماد نفتی، برنامه ریزی اقتصادی ایران را همواره شکننده کرده است. برنامه دولت این است که وابستگی به درآمدهای نفتی را که ?? درصد درآمدهای ارزی ایران را تشکیل میدهد، کاهش دهد اما هر گونه تلاش برای خارج کردن درآمدهای نفتی به معنای آن است که درآمدهای مالیاتی چند برابر شود.
صنعت ایران پس از سالها همچنان زیر پوشش یک رشته قوانین حمایتی دولتی فعالیت میکند و اگر در برابر فشارهای رقابتی جهانی قرار گیرد ممکن است بسیاری از کارخانهها تعطیل شود و بیکاری افزایش یابد. البته در سالهای اخیر شاهد تاکید ایرانیان بر درآمدهای غیر نفتی بودیم که به گفته سازمان آمار ایران درصد درآمدهای غیر نفتی در ? سال کذشته دو برابر شدهاست.
رشد اقتصادی:
صندوق بینالمللی پول در آخرین برآورد خود از رشد اقتصادی کشورها در سال ???? پیش بینی کرد: رشد اقتصادی ایران در این سال به ?/? درصد برسد که بدین ترتیب نسبت به سال قبل از آن ?/? درصد کاهش خواهد داشت.
مرکز پژوهشهای مجلس ایران با ارائه گزارشی (????)، استفاده بیش از حد از درآمدهای نفتی در چند سال گذشته را عامل بی ثباتی در اقتصاد این کشور معرفی و پیش بینی کرده رشد اقتصادی ایران به حدود ? درصد در سال ???? برسد.
ذخایر ارزی و بدهی خارجی:
ذخایر ارزی ایران در پایان سه ماهه نخست سال جاری با ?? درصد رشد نسبت به مدت مشابه سال گذشته از رقم ?? میلیارد دلار فراتر رفت. این رقم نسبت به خرداد ???? که ذخایر ارزی ایران ??? هزار میلیارد ریال بود، بیش از ?? درصد افزایش یافتهاست.[??]
سیا حجم بدهیهای ایران را تا پایان سال ????، ?، ?? میلیارد دلار اعلام کرد.[??][پیوند مرده]
چشمانداز آماری:
کارشناسان بانک جهانی در گزارش شاخصهای توسعه در سال ???? میانگین رشد تولید ناخالص داخلی ایران در سال ???? را شش و پنج دهم درصد تخمین زدهاند که یک دهم درصد از سال ???? کمتر است.
مرکز پژوهشهای مجلس ایران با ارائه گزارشی، پیش بینی کرده تورم در سال ???? به بیشتر از ?? درصد برسد. این نرخ تورم تقریباً دو برابر پیش بینی برنامه چهارم توسعه برای نرخ تورم در این سال است و بیشترین رقم طی دوازده سال گذشته است.
گردشگری:
بر پایه? گزارش سازمان جهانی جهانگردی، ایران رتبه دهم جاذبههای باستانی و تاریخی و رتبه پنجم جاذبههای طبیعی را در جهان دارا است، ولی با این وجود تاکنون چندان در جذب گردشگران خارجی موفق نبودهاست.